Na atopowe zapalenie skóry (AZS) cierpi prawdopodobnie 1/3 populacji. To choroba cywilizacyjna, która dotyka coraz więcej osób. Warto wiedzieć, jakie są objawy alergii, a także, jak należy pielęgnować wrażliwą skórę atopową.
Atopia to nieprzewidywalna reakcja organizmu m.in. na alergeny pokarmowe, pyłki roślin, sierść zwierząt itd. Obejmuje ona astmę, katar sienny, atopowe zapalenie spojówek czy też atopowe zapalenie skóry.
Atopia – choroba XXI wieku
Na tę ostatnią dolegliwość cierpimy zwykle już we wczesnym dzieciństwie, gdyż jest ona dziedziczna. Mimo że AZS ma podłoże genetyczne, do rozwoju choroby mogą przyczynić się także czynniki zewnętrzne.
Jeszcze w XX wieku liczba zachorowań była niewielka, obecnie obserwuje się znaczny rozwój AZS – szacuje się, że problem ten dotyczy aż 1/3 populacji. Co ważne, na AZS nie ma jednego skutecznego lekarstwa, ale można zdecydowanie minimalizować objawy choroby, m.in. dzięki odpowiedniej pielęgnacji. Poniżej podpowiadamy, w jaki sposób.
Główne objawy atopowego zapalenia skóry
Głównym objawem atopowego zapalenia skóry jest uporczywy świąd – to nieodłączny element choroby. Potrafi zaatakować nagle, gdyż AZS to przewlekła choroba, która często nawraca. Dokuczliwy świąd atakuje głównie w nocy, co prowadzi też do zaburzeń snu i drażliwości, a nawet bezsenności i chronicznego zmęczenia.
Zmiany skórne najczęściej pojawiają się na dłoniach, twarzy, szyi, czole, policzkach, w zgięciach łokciowych i podkolanowych, na palcach stóp itd. Przy ostrym przebiegu choroby mogą objąć niemal całą skórę.
Silne swędzenie nie jest jedyną dolegliwością, z jaką boryka się pacjent – na jego ciele pojawiają się także charakterystyczne wykwity skórne, zaczerwienienie, pęcherzyki, zgrubienia, zarumienienia. Objawom tym może też towarzyszyć m.in. suchość skóry czy jej nawracające infekcje.
W ostrej fazie atopowego zapalenia skóry występują też zmiany rumienowo-złuszczające, a także pęcherzyki oraz nadżerki. W późniejszym stadium pojawia się także złuszczenie naskórka.
Rozpoznanie atopowego zapalenie skóry opiera się głównie na obserwacji i ocenie objawów występujących u pacjenta. Diagnozę mogą też potwierdzić testy skórne, które wykażą alergię na konkretne alergeny. Mimo to nawet dodatni wynik testu skórnego z alergenem pokarmowym i wziewnym nie oznacza, że to właśnie ten składnik na pewno odpowiada za objawy choroby. AZS wymaga leczenia farmakologicznego wspomaganego właściwą pielęgnacją.
Czynniki zaostrzające przebieg choroby
Przyczyną atopii są przede wszystkim alergeny wziewne (np. roztocza kurzu, pleśnie), kontaktowe oraz pokarmowe (np. orzechy, jajka, owoce morza itd.). Jest jednak także wiele czynników zaostrzających przebieg AZS i należy ich w miarę możliwości unikać. Do najważniejszych z nich zaliczamy m.in.:
– podrażnienia mechaniczne,
– detergenty,
– strata tzw. płaszcza lipidowego;
– drapanie swędzących miejsc, co jedynie pogarsza stan skóry,
– infekcje,
– stres, depresja i inne czynniki psychiczne.
Jak leczyć AZS?
Skuteczne leczenie AZS jest niezwykle ważne, gdyż choroba może nie tylko się zaostrzyć i znacznie pogorszyć komfort życia pacjenta, ale nawet doprowadzić do powikłań takich, jak np. bakteryjne, wirusowe zakażenia skóry, depresja i inne zaburzenia na tle psychicznym.
Leczenie i minimalizowanie objawów polega głównie na odpowiedniej pielęgnacji skóry, jej regularnym natłuszczaniu i nawilżaniu, stosowaniu środków zmiękczających, a w ostateczności preparatów steroidowych, które zmniejszą silny świąd.
Skórę należy natłuszczać emolientami o kwaśnym pH co 2-3 godziny, unikać kontaktu z mydłem i perfumowanymi kosmetykami, stosować rękawiczki ochronne (np. podczas zmywania itp.), unikać długich kąpieli w gorącej wodzie, delikatnie osuszać skórę. Niektórym pacjentom pomagają też promienie słoneczne, ale jest to kwestia indywidualna.
Niewskazane jest też przebywanie w pomieszczeniach bez klimatyzacji, niesprzątanych i zakurzonych. Warto zadbać też o dietę, spożywać produkty bogate w kwasy tłuszczowe, np. oleje roślinne. Pomocne będą też preparaty z gliceryną, kwasem hialuronowym i mocznikiem.
Fot. Gromovataya
